NMa: Uitgangspunten boetes in installatiebranche

Den Haag – De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft de uitgangspunten vastgesteld voor de boetes voor installatiebedrijven die hebben gekozen voor de versnelde sanctieprocedure. De boetes worden opgelegd aan ondernemingen die hebben deelgenomen aan een kartelstructuur in de periode 1998 tot en met 2001. De NMa verwacht dat het totaalbedrag aan boetes in deze sector uitkomt in de orde van grootte van 35 tot 45 miljoen euro.
Met het vaststellen van de uitgangspunten komt voor de betrokken bedrijven het einde in zicht van de sanctieprocedure. De uitgangspunten stellen de bedrijven in staat voor zichzelf de boete te berekenen. In de komende weken stelt de NMa de individuele boetebeschikkingen vast, waarin per onderneming de specifieke omstandigheden worden gewogen. De boetes per onderneming en het totale boetebedrag zijn onder meer afhankelijk van de definitieve omzetcijfers op grond waarvan de boete wordt berekend. De NMa verwacht in oktober het merendeel van de boetebesluiten aan de betrokken ondernemingen bekend te maken.

De NMa rondde in april 2005 het onderzoek rapport af naar overtredingen van het kartelverbod in de installatiesector (aanleg en onderhoud van onder meer werktuigbouwkundige, elektrotechnische en sprinkler-installatiewerken). De betrokken installatiebedrijven en onderdelen van deze bedrijven hebben in wisselende samenstelling overleg gevoerd voorafgaand aan de inschrijving op aanbestedingen. Dit systeem was erop gericht de opdrachten onderling te verdelen en het biedgedrag af te stemmen.

De versnelde sanctieprocedure voor de installatiesector is gelijk aan de procedure die eerder is toegepast op de grond-, wegen- en waterbouw. De procedure is gericht op het transparant en efficiënt afdoen van het grote aantal zaken dat de NMa in behandeling heeft sinds haar eigen oproep en die van het kabinet om “schoon schip” te maken.
Ongeveer 90 procent van de 180 installatiebedrijven in de sanctieprocedure neemt deel aan het versnelde traject. Deze ondernemingen zien daarmee af van het individueel verweer voeren en worden vertegenwoordigd door de heer drs J.C. Blankert. Na afloop van deze versnelde sanctieprocedure start het reguliere sanctietraject voor ondernemingen die niet hebben gekozen voor de versnelde procedure.

De NMa heeft bij het vaststellen van de uitgangspunten rekening gehouden met de aard en ernst van de overtredingen en met een aantal andere omstandigheden. De NMa heeft niet het maximale boetepercentage opgelegd, met name omdat niet vaststaat dat bij (vrijwel) alle aanbestedingen in de installatiebranche kartelafspraken zijn gemaakt. Het basisbedrag voor de boete is niet 12 maar 10,5 procent van de aanbestedingsomzet in 2001.

Enkele specifieke omstandigheden zijn een grond voor boetevermindering. Zo is er een generieke boetevermindering voor bedrijven die deelnemen aan de versnelde procedure en een korting voor ondernemingen die clementie hebben gevraagd. Kleine ondernemingen met een concernomzet van minder dan 10 miljoen euro in 2001 genieten een extra boetevermindering van 15 procent op de uiteindelijke boete. De NMa wil hiermee voorkomen dat kleine ondernemingen in financiële problemen komen en om die reden niet ervoor kiezen in deze versnelde procedure “schoon schip” te maken.

De NMa geeft in 2005 prioriteit aan de bouwsector, zoals aangekondigd in de NMa-agenda 2005. Naar verwachting in september geeft de NMa de resultaten weer van het onderzoek naar kartelafspraken in de burgerlijke & utiliteitsbouw. In het najaar maakt zij de uitkomsten bekend van de onderzoeken naar de andere deelsectoren in de bouw (waaronder het leggen van kabels en leidingen en het vervaardigen van betonproducten).