Nog te vaak wordt de lantaarnpaal gezien als de oplossing voor nieuwe objecten in de openbare ruimte, zoals voor sensoren, 5G cellen en laadstations. De toekomst zal eerder liggen in een hub; een modulaire eenheid die meerdere functies kan herbergen, waaronder de verlichtingsfunctie. Dat is de conclusie van het zojuist gepubliceerde rapport ‘De dans aan de Paal’, dat is geproduceerd in opdracht van Openbare Verlichting Nederland (OVLNL) en BTG Het rapport ‘de dans om de paal’ is vrijdagmorgen 31 januari officieel gepresenteerd tijdens een Smart City bijeenkomst van de gemeente Rotterdam in de Kuip in Rotterdam.

Van buiten de vakwereld van Openbare Verlichting (OVL) wordt nog steeds vaak de lantaarnpaal als uitgangspunt voor medegebruik gekozen. Immers, er zijn er veel, ze hebben een goede hoogte en ze staan op de juiste plekken. Inmiddels lijkt dat uitgangspunt te keren. Niet langer de lichtmast als uitgangspunt maar een multifunctioneel object of hub samengesteld voor meerdere functies afhankelijk van de behoefte op een specifieke plek.

Volop mogelijkheden

Het rapport dat 31 januari wordt gepresenteerd geeft een analyse van de mogelijkheden, de knelpunten en de mogelijke veranderingen. Duidelijk is dat de hub een waardige vervanger is van de traditionele lantaarnpaal. De hub kan diverse functies herbergen en is volledig modulair opgebouwd. Functies als parkeerautomaat, E-laadpunt, marktaansluiting, evenementenaansluiting, aslast meting, gladheidsmeting, buurt AED’s, verlichting, cameratoezicht, camera’s voor milieu, allerhande sensoren, radar, 5G antenne en apparatuur. De hub is zorgvuldig ontworpen en past in het straatbeeld. Door de modulariteit is de hub aanpasbaar aan de stand van de techniek en specifieke omgevingsbehoefte.

Digitalisering openbare ruimte

Petra Claessen, directeur van brancheorganisatie BTG stelde tijdens de opening: ‘Smart Cities is één van onze focusgebieden en we zijn daarom zeer verheugd met de uitnodiging van de stichting Openbare Verlichting Nederland om samen dit rapport uit te brengen.

BTG werkt nauw samen met U4SSC (United for Smart Sustainable Cities) om de Sustainable Development Goals van de UN te realiseren en steden slimmer en duurzamer te maken. Daarin voorzien we dat objecten in de openbare ruimte steeds multifunctioneler gaan worden. Ontwikkelingen in connectiviteit, zoals snel internet met 5G, vragen bijvoorbeeld om plekken waar antennes geplaatst kunnen worden. De kans dat lantaarnpalen daar een rol in gaan spelen is zeker aanwezig. De digitalisering van de openbare ruimte gaat echter veel verder en vraagt om aanpassingen in zowel publieke als private organisaties, zoals nieuwe functies en veranderende verantwoordelijkheden. ‘

Nieuwe visie

Arthur Klink, voorzitter stichting Openbare Verlichting Nederland stelt dat de tijd rijp is voor een nieuwe visie: ‘Niet langer de lichtmast als uitgangspunt maar een modulaire eenheid die meerdere functies kan herbergen. Eén van die functies kan het dragen van een OVL armatuur zijn. Dit andere uitgangspunt kent vele voordelen op technisch en organisatorisch vlak en doet recht aan de inrichtingskwaliteit van de openbare ruimte. Het belang van connectiviteit en data en de combinatie van functies en onderwerpen is te groot om het toe te voegen aan de toch al veeleisende taak van de OVL beheerder. Het roept om een nieuwe beheerdiscipline en organisatie. Er ligt een open kans nu we staan voor de uitrol van laadinfrastructuur en 5G.’

Smart Rotterdam

Tijdens de bijeenkomst in Rotterdam is ook het startsein gegeven voor een pilot met een dergelijke hub, de CENT-R, in Rotterdam. De CENT-R kan uitgerust worden met allerlei smart city toepassingen en kan door het modulaire ontwerp continu worden aangepast aan behoeften en nieuwe toepassingen. Denk aan elektrisch laden, het omzetten van continu naar gelijkspanning netwerk, 5G, camera’s, verlichting en een diversiteit aan sensoren (lucht, geluid, et cetera).

Het rapport is te vinden in de OVLNL bibliotheek: https://ovlnl.nl/igov-publicaties/428-dans-om-de-paal-medegebruik-lichtmast-deel-ii