Gemeente s-Hertogenbosch onderzoekt duurzame warmte uit de aarde

haalbaarheidsstudie aanleg warmwaternet

De gemeente gaat onderzoeken of het mogelijk is om warmte uit de grond te gebruiken voor de verwarming van huizen in ’s-Hertogenbosch. Uit een eerste onderzoek blijkt dat er op ongeveer 3 km diepte water in de grond zit met een temperatuur van zo’n 100 ÚC. Dat water kan gebruikt worden om huizen en andere gebouwen te verwarmen. Dit is een duurzame warmte, omdat er geen CO2 (koolstofdioxide) bij vrijkomt.

De gemeente en woningcorporatie BrabantWonen gaan eerst onderzoeken of het technisch en financieel haalbaar is om een warmwaternet aan te leggen. Een warmwaternet is vergelijkbaar met stadverwarming. Om het warme water van de centrale bron naar de huizen te brengen, is zo’n warmwaternet nodig. Naar verwachting is de haalbaarheidsstudie hiernaar begin 2011 afgerond.

Verder onderzoek
Als blijkt dat het warmwaternet haalbaar is, moet de bodem nader onderzocht worden. Hiervoor is seismologisch onderzoek nodig. Na dat onderzoek moet een proefboring uiteindelijk duidelijk maken of er voldoende heet water omhoog gepompt kan worden om dit te gebruiken als duurzame energiebron.

Investering
Omdat dit een forse investering vraagt, laat de gemeente onderzoeken wie de investering kan en wil doen. Uitgangspunt is dat er goedkopere warmte geleverd kan worden, dan als er aardgas wordt gebruikt.

‘s-Hertogenbosch klimaatneutraal
‘s-Hertogenbosch wil in 2050 een klimaatneutrale stad zijn. Dit houdt in dat er in 2050 wordt geleefd, gewerkt en geproduceerd zonder negatieve invloeden op het klimaat. Een ambitieuze doelstelling waarvoor flinke inspanningen nodig zijn, van de gemeente, bedrijven, organisaties én bewoners. Fossiele brandstoffen raken uitgeput en worden duurder. Alle mogelijkheden en kansen moeten worden benut om bij te dragen aan het verminderen van de klimaatverandering. Een daling van het energieverbruik moet hand in hand gaan met investeringen in het opwekken van energie op milieuvriendelijke wijze.

Wat is aardwarmte?
In grote delen van Nederland bevinden zich watervoerende lagen op diepten, vanaf circa 2 tot 3 kilometer, waar de temperatuur (ca. 70 tot 120ÚC) hoog genoeg is om direct te benutten voor het verwarmen van woningen, kassen, het opwekken van elektriciteit, enz.. De temperatuur van de aardwarmte is vooral afhankelijk van de diepte waarop de warmte wordt gewonnen. Het is alleen economisch rendabel om aardwarmte te winnen uit watervoerende lagen die voldoende water bevatten en die voldoende doorlaatbaar zijn. In de praktijk komen alleen dikke en goed doorlatende zandsteenpakketten in aanmerking voor de winning van aardwarmte.

Geothermie
Bij geothermie wordt water uit een diepte van ca. 2 tot 3 km opgepompt, met een temperatuur van ca. 100ÚC. De warmte wordt via een warmtewisselaar gewonnen uit het opgepompte water en dit wordt afgekoeld via een tweede bron weer teruggebracht in dezelfde watervoerende laag. Een geothermisch doublet (een combinatie van twee putten, een om water op te pompen en een om water weer terug in de bodem te brengen) levert op deze manier duurzame warmte voor circa 3000 woningen. Als de putten eenmaal geboord zijn, vraagt de bron weinig ruimte en is er geen sprake van hinder voor de omgeving. Er zijn dus geen beperkingen op het gebied van hinder om geothermie in woonwijken zelf uit te voeren.

Duurzaamheid
Toepassen van geothermie kost energie voor het oppompen en terugpompen van water uit de diepe ondergrond. Het levert echter zeer veel duurzame warmte. De verhouding tussen de energie die geothermie kost en die het oplevert is 1:25. Geothermie levert dus 25 keer zoveel warmte als er aan elektrische energie in wordt gestopt.