Nederland moet de CO₂-uitstoot drastisch te verminderen en tegelijk materiaalschaarste het hoofd te bieden. De bouw speelt een belangrijke rol bij het realiseren van de klimaatdoelen. De sector verbruikt de helft van alle grondstoffen in ons land, is goed voor 40 procent van het energieverbruik en een derde van de totale CO₂-uitstoot. Veel winst valt de behalen door beton, de helft van al het bouwmateriaal, te verrduurzamen. TNO heeft tijdens de Betondag op 14 juni een nieuwe aanpak én een speciaal instrument gepresenteerd.

De nieuwe aanpak richt zich met name op de inzet van duurzamere betonsoorten en hergebruik van secundaire grondstoffen. Tot nu toe worden deze materialen nog niet grootschalig ingezet. Toepassing in betonconstructies complex is: aan de ene kant is er verandering gaande in het beton dat we altijd al kenden en aan de andere kant komen er steeds meer eisen. Een constructie moet niet alleen veilig en betaalbaar zijn, pok duurzaam en circulair.

MIMO-aanpak
De Materiaal gedreven Multi-criteria Ontwerp-optimalisatie (MIMO) is een ontwerpaanpak voor duurzamer beton die helpt bij het maken van optimale keuzes voor meerdere betrokken partijen: opdrachtgevers, bouwbedrijven, aannemers, sloopbedrijven, recyclingbedrijven. De MIMO-aanpak vormt een knooppunt tussen data, modellen en slimme optimalisatie-software. Informatie over lokaal beschikbare grondstoffen staat centraal: ‘resource based engineering’. Bijvoorbeeld, van elementen of korrels uit betonpuin worden de materiaaleigenschappen bepaald, de data. Daarnaast worden gelijktijdig alle eisen meegegeven, zoals minimaliseren van milieu-impact en kosten maar ook het maximaliseren van veiligheid. MIMO verwerkt de data vervolgens met behulp van rekenmodellen tot ontwerpscenario’s die optimaal en meetbaar voldoen aan de verschillende eisen tegelijk. De gebruiker kan nu eenvoudig afwegen wat het beste scenario is op basis van wensen en planning.

Aanzienlijke CO₂-reductie
Elk jaar komt zo’n 22 miljoen ton steenachtig afval vrij door sloop. Op dit moment wordt daarvan slechts 2 miljoen ton hergebruikt, terwijl we jaarlijks 33 miljoen nieuw beton produceren. De inschatting van TNO  is dat MIMO  kan ondersteunen in het afwegen en optimaal inzetten van hergebruik en recycling uit bouw- en sloopafval. “Deze stroom is goed voor meer dan de helft van de huidige betonproductie!”, vertelt Siska Valcke van TNO, expert op het gebied van circulair beton. “Bij het optimaliseren van hergebruik, ook voor CO₂ reductie, komen dankzij MIMO algauw twee belangrijke strategieën in beeld: volledig hergebruik van elementen uit bestaande betonconstructies en inzet van gemalen metselwerkpuin zouden naar schatting 0,75 tot wel 1,25 miljoen ton CO₂ reduceren per jaar.”

Meer informatie
MIMO sluit aan op initiatieven die de sector nu al ontwikkelt, zoals nieuwe betonsoorten met minder cement, slanker construeren en demontabel bouwen. Partijen kunnen verschillende strategieën voor verduurzaming en circulariteit tegen elkaar afwegen en optimaal combineren. materialen. MIMO is zo opgezet dat nieuwe ontwerpvragen, eisen, data en modellen kunnen worden toegevoegd en gekoppeld zodat het stap voor stap breder inzetbaar is.