Finale oordeel Hoge Raad in Urgenda-zaak bevestigt Rechtbank en Hof

In Madrid slaagden landen er niet in om grote stappen voorwaarts te zetten om ontwrichtende klimaatverandering te voorkomen. De rechter, kijkend naar de feiten, heeft er geen moeite mee om te constateren dat klimaatverandering een gevaarlijke situatie gaat opleveren en dat de overheid daarom een zorgplicht heeft en meer moet doen.

De overheid heeft zelf tien jaar lang in het kader van het Klimaatverdrag en het bijbehorende Kyoto protocol gesteld dat we de opwarming op de aarde onder de twee graden moeten houden. De Nederlandse overheid stelde ook, op basis van de wetenschap samen met alle andere landen, dat industriële landen daarvoor in 2020 tussen de 25% en de 40% minder broeikasgassen zouden moeten uitstoten. De rechter heeft dan ook bevolen om dat minimum van 25% te halen. Na de uitspraak van de rechtbank in 2015 kwamen landen in Parijs tot de conclusie dat klimaatverandering nog gevaarlijker was dan ze dachten en werd afgesproken om de opwarming ruim beneden de 2 graden te houden en zoveel mogelijk inspanningen te doen om die tot 1.5 C te beperken. Zo bezien was de 25% die de rechtbank in 2015 oplegde en nu door de Hoge Raad in stand wordt gehouden eigenlijk nog te laag.

Op basis van de mensenrechten (zoals neergelegd in het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens) heeft de overheid een zorgplicht en schending van die zorgplicht is onrechtmatig.

Marjan Minnesma (directeur Urgenda): ‘We zijn heel blij met deze geweldige uitspraak. Dit helpt niet alleen hier om te versnellen, maar het geeft mensen in de hele wereld hoop. Als overheden niet voldoende doen om ontwrichtende klimaatverandering te voorkomen, dan kan de rechter helpen om burgers te beschermen’.

Urgenda is zeer verheugd met deze uitkomst en biedt met 750 organisaties een 50puntenplan aan om te helpen extra te reduceren. Het was veel makkelijker geweest als de overheid meteen was begonnen na de uitspraak van de Rechtbank in juni 2015 (die was bij voorraad uitvoerbaar, dus de datum van 2020 zou niet opschuiven), maar het kan nog steeds.

De 50 maatregelen uitvoeren plus een extra kolencentrale sluiten, brengt de overheid een heel eind. Twee kolencentrales en 30 maatregelen kan ook. Tien van de 50 maatregelen helpen zowel om CO2-uitstoot te verminderen als om stikstof uitstoot te verminderen. Twee voor de prijs van 1, dus dat is welllicht ook aantrekkelijk. Kortom, Urgenda staat ook graag klaar om te helpen. Niets doen is geen optie!