Wie tussen Enkhuizen en Lelystad rijdt, kan het niet ontgaan dat er druk wordt gewerkt aan de Houtribdijk. Afzettingen langs de weg, verschillende kraan- en andere werkschepen in het water en natuurlijk de mensen van de aannemer die in de weer zijn. Zij zorgen dat de dijk stap voor stap letterlijk ‘keihard’ wordt gemaakt.

Als de oude stenen zijn verwijderd, worden de nieuwe stenen aangebracht en ingegoten met gietasfalt. De aannemer werkt daarbij met verschillende schepen, waaronder kraanschepen, duwboten en stenenbakken.

Rijkswaterstaat versterkt de Houtribdijk, omdat deze niet meer voldoet aan de veiligheidsnormen. Namens aannemer Combinatie Houtribdijk is Mark Caljouw verantwoordelijk voor technische kant van de werkzaamheden. Hij vertelt: ‘Als je op de Houtribdijk staat of vanaf een werkschip naar de dijk kijkt, dan zie je dat er scheuren zitten in de huidige dijkbekleding. Vooral aan de kant van het Markermeer. De dijk is destijds natuurlijk ook met een bepaald idee aangelegd. In de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw ging men er nog vanuit dat de Markermeer zou worden ingepolderd en dat de dijk van die kant dus niks te verduren zou hebben.’

Primaire waterkering
De inpoldering van het Markermeer is er nooit van gekomen. De Houtribdijk vangt nu de klappen van het water van het Markermeer en IJsselmeer op en beschermt zo de provincies rondom het IJsselmeergebied tegen hoogwater. Die functie is voor Nederland zo belangrijk dat de Houtribdijk een zogenoemde primaire waterkering is, net zoals bijvoorbeeld de Afsluitdijk of de duinen langs de Nederlandse kust. De versterking van de Houtribdijk is onderdeel van het nationale Deltaplan Waterveiligheid.

Muurvast
De Houtribdijk is zo’n 25 km lang. De aannemer werkt aan vooroeverdammen en aan de versterking op het deel tussen Trintelhaven en Lelystad. Caljouw: ‘We pakken de dijkversterking systematisch aan. Met een serie opeenvolgende kraanschepen en werkpontons werken we langs de dijk. We verharden dan in één keer van boven tot onder een heel dijkstuk. De asfaltbekleding in de glooiing van de dijk wordt bijvoorbeeld overlaagd met nieuwe breukstenen. Die laten we aanvoeren uit Duitsland en België. Tussen die stenen gieten we gietasfalt. Zo zit alles de komende decennia weer muurvast. Ook op de kruin, oftewel de bovenkant,van de dijk leggen we nieuwe stenen onder het gras tussen de weg en het fietspad. Zo wordt de dijk sterker, maar behouden we ook de groene uitstraling.’

Nieuwjaarsstorm
De dijk moet dankzij deze ingrepen uiteindelijk zo stevig worden dat bij zeer zware stormen het water er op een veilige manier overheen kan slaan. Over zware stormen gesproken: is het niet gevaarlijk om bij slecht weer aan de dijk te werken? Caljouw: ‘Het kan inderdaad flink spoken hier, met name op het Markermeer. We houden daarom continu de weersvoorspellingen in de gaten en werken met protocollen.’ Als er een zware storm aankomt, dan besluit de aannemer in overleg met Rijkswaterstaat uiterlijk twee dagen van tevoren dat het werk wordt stilgelegd. ‘We maken dan de dijk tijdelijk weer helemaal dicht, zodat de golven er veilig tegenaan kunnen beuken. Tijdens de heftige storm op 18 januari én tijdens de ijsperiode begin maart konden we zo niet alleen de dijk beschermen, maar ook onze eigen mensen.’

Zandige oevers bij de Houtribdijk
Het versterken van de Houtribdijk met steen en asfalt duurt tot ongeveer medio 2019, waarbij de schepen steeds een stukje opschuiven totdat Lelystad is bereikt. Vanaf volgende maand gaat de aannemer ook aan de slag op het deel tussen Trintelhaven en Enkhuizen. Op dit ondiepere stuk wordt tot medio 2020 de dijk niet verhard, maar zullen brede, zandige oevers worden aangelegd om de kracht van de golven te breken. De aannemer is hier al begonnen met de vooroeverdammen, zodat het zand vanaf het voorjaar veilig in de luwte kan worden opgespoten. Als voorbereiding wordt ook een leiding over de weg geplaatst om het zand te transporteren.

Meer informatie
het nationale Deltaplan Waterveiligheid