EU-ministers voor stedelijk beleid hebben 30-05-2016 in Amsterdam, onder voorzitterschap van minister Plasterk (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), het Pact van Amsterdam aangenomen. Hierin staat dat Europese steden een steviger vinger in de pap krijgen bij Europese regelgeving, toegang tot fondsen en kennisuitwisseling. De aandacht wordt daarbij toegespitst op de Europese Agenda Stad.

Deze agenda bevat 12 prioritaire thema’s, die voor de ontwikkeling van stedelijke gebieden van essentieel belang zijn. De uitwerking van deze thema’s en de formulering van verbetervoorstellen voor bestaand EU-beleid heeft plaats door partnerschappen tussen stedelijke regio’s, de Europese commissie, lidstaten, EU-instellingen en andere betrokkenen zoals stedelijke organisaties. Deze voorstellen zullen bij de aanpassing van bestaand EU-beleid worden betrokken. Inmiddels zijn vier partnerschappen actief.

Waarom de Europese Agenda Stad?
Nederland heeft, als voorzitter van de Raad van ministers van de EU, dit initiatief genomen omdat zowel wereldwijd als in de afzonderlijke lidstaten steden steeds meer het verschil maken. Menselijk kapitaal, ondernemerschap en – daarmee – economische groei concentreren zich in toenemende mate in stedelijke gebieden. Ditzelfde geldt voor vraagstukken op het vlak van leefbaarheid. Steden raken steeds intensiever met elkaar verbonden en tegelijkertijd, zeker internationaal, scherper met elkaar in concurrentie. Dit leidt niet alleen tot toenemende verschillen tussen regio’s. Het dwingt ook steeds nadrukkelijker tot innovatie. Ook de EU dient daarom in te spelen op en ruimte te bieden aan de ontwikkeling van stedelijke gebieden. Dit komt niet alleen de burgers in die gebieden en het omliggende platteland ten goede; het versterkt ook de internationale concurrentiepositie van de EU als geheel.

Duurzaam en inclusief groeien
In de Europese Agenda Stad zijn voor het eerst de belangrijkste uitdagingen voor Europese stedelijke gebieden vertaald in prioritaire thema’s. Deze zijn van vitaal belang voor het realiseren van duurzame en inclusieve groei. In de eerste fase worden thema’s als luchtkwaliteit, armoede, migranten en vluchtelingen, huisvesting, lokale werkgelegenheid, circulaire economie, klimaat en mobiliteit aangepakt.

Nieuwe vorm van Samenwerking
Nieuw is ook dat de prioritaire thema’s van de Europese Agenda Stad worden uitgewerkt in partnerschappen. In een partnerschap werken steeds 5 Europese stedelijke regio’s, 5 lidstaten, de Europese Commissie, Europese instellingen (zoals de Europese Investeringsbank) samen met andere betrokkenen – waaronder stedelijke organisaties – aan themagerichte voorstellen voor verbetering van bestaand EU-beleid. In het Pact van Amsterdam is vastgelegd dat de uitkomsten van die partnerschappen worden betrokken bij de verbetering van bestaande EU-regelgeving, toegang tot fondsen en kennisontwikkeling en -uitwisseling.

Brede steun
De aanpak en uitvoering van de Europese Agenda Stad wordt gesteund door alle lidstaten, de Europese Commissie, het Europees Parlement, het Comité van de Regio’s, het Europees Economisch en Sociaal Comité, de Europese Investeringsbank, de burgemeesters van Europese hoofdsteden en vele andere instellingen en stedelijke koepels en organisaties. Hiermee is voor de steden, de lidstaten en de EU een belangrijke mijlpaal bereikt. Tegelijkertijd zullen alle betrokkenen de komende periode gezamenlijk nog een stevige inspanning moeten leveren om burgers hier ook de vruchten van te laten plukken.

Documenten
Pact of Amsterdam

Steden in Europa

Samenwerken aan de stad van de toekomst

Urban Agenda voor de EU 12 thema’s, 12 partnerschappen

Meer informatie (van de redactie)
Het Pact van Amsterdam is ondertekend tijdens de de Groene Week. Deze wordt van maandag 30 mei tot en met vrijdag 3 juni 2016 georganiseerd door DG Milieu van de Europese Commissie en vindt plaats op verschillende locaties in Europa. Het thema van de week is “investeren in een groenere toekomst”. Elke dag wordt er een sub-thema belicht. Op maandag staan steden centraal en wordt het Pact van Amsterdam getekend door de Europese leiders. Dit pakt zal leiden tot betere investeringen in sleutelgebieden van de Stedelijke Agenda, één van de prioiriteiten tijdens het Nederlands voorzitterschapschap. Op dinsdag staan investeringen in het platteland en landbouw centraal. Op woensdag wordt er gekeken hoe we dit alles kunnen financieren terwijl het thema op donderdag de oceanen zijn. Tot slot worden ook de volgende generaties betrokken in het debat of vrijdag. Meer informatie www.greenweek2016.eu/live