Verdichting van de ondiepe ondergrond wordt onderschat en levert problemen op voor landbouw, natuur en klimaat. Bijna de helft van de ondergrond in de landbouw overschrijdt het niveau van kritische dichtheid. Het gaat dan om de ploegzool en dieper. Ondergrondverdichting is onomkeerbaar en leidt tot opbrengstderving, kwaliteitsverlies en verminderde waterberging.

Het Interprovinciaal Overleg Bodem (IPO) en Rijkswaterstaat-Bodem+ zijn opdrachtgevers van het Prisma-project dat Alterra en CLM uitvoeren. In het Prisma-project vindt onderzoek en communicatie plaats over ondergrondverdichting.

Risicokaart
Het eerste resultaat van het project was een risicokaart voor ondergrondverdichting. Deze kaart bevestigde dat bij de huidige mechanisatie het risico op ondergrondverdichting groot is. Veldonderzoek en een enquête toonde de aanwezigheid van verdichting in het veld aan. Ook bracht het de onbekendheid van het probleem bij boeren en andere belanghebbenden als waterschappen en natuurbeheerders aan het licht.

Onomkeerbaar
Uit het veldonderzoek bleek onder andere dat bijna 50% van de ondergrond in de landbouw het niveau van kritische dichtheid overschrijdt. Het gaat dan om de ploegzool en dieper. Ondergrondverdichting is onomkeerbaar. De diepte maakt het lastig om ondergrondverdichting op te heffen zonder dat de structuur instabiel wordt en opnieuw verdicht. Dit leidt tot opbrengstderving, kwaliteitsverlies en verminderde waterberging in de bodem.

Factsheets
Aandacht voor de gevolgen van en het voorkomen van ondergrondverdichting is dus noodzakelijk. In het kader van het Prisma-project is een brochure en een serie factsheets verschenen, speciaal voor onder andere agrariërs, natuurbeheerders, waterschappen en gemeenten. De factsheets gaan nader in op de relatie tussen de ondergrondverdichting en aspecten als waterhuishouding, natuurontwikkeling, het agrarisch bedrijf en klimaatverandering.

Film
Ook is er in dit kader een film gemaakt. De film maakt inzichtelijk hoe ondergrondverdichting in de praktijk voor komt en wat de gevolgen voor de oogst, de bodemstructuur en de berijdbaarheid kunnen zijn. Daarnaast toont de film daarvoor een aantal oplossingen.

Meer informatie
De Film en meer informatie vindt u op de website van Rijkswaterstaat Leefomgeving