Door de groeiende vraag naar transportcapaciteit op de Maasvlakte, kan vanaf medio april voor het eerst congestie op een gedeelte van het landelijke hoogspanningsnet ontstaan. Elektriciteitstransporteur TenneT gaat dan gebruik maken van een landelijk systeem van congestiemanagement, waarmee de schaarse transportcapaciteit wordt verdeeld op het moment dat er te veel productiecapaciteit wordt aangeboden in het desbetreffende gedeelte van het landelijke hoogspanningsnet.

Afgelopen jaren is in een aantal regio’s in Nederland een snelgroeiende vraag naar transportcapaciteit ontstaan ten behoeve van productie van elektriciteit. Vooral op drie kustlocaties (Eemshaven, Maasvlakte en Borssele) is er een sterk groeiende vraag naar meer transportcapaciteit, door toegenomen kleinschalige en grootschalige productie-eenheden. TenneT investeert op die plaatsen fors in structurele netuitbreidingen, die vanwege zorgvuldige procedures een aantal jaren in beslag nemen. In de nabije toekomst ontstaat nu en dan de situatie dat producenten in die regio’s meer elektriciteit kunnen leveren aan het hoogspanningsnet dan kan worden getransporteerd, waardoor zogenoemde congestie kan ontstaan. Congestie is vergelijkbaar met filevorming op een snelweg.

Aanpak congestie door marktwerking

Voor het aanpakken van congestie maakt TenneT gebruik van marktwerking in de energiesector door middel van congestiemanagement. Gewijzigde wet- en regelgeving maakt het voor TenneT mogelijk dit systeem in te zetten. Congestiemanagement, vergelijkbaar met de toeritdosering op de snelweg, verdeelt de beperkte transportcapaciteit over de aanvragers en voorkomt dat het landelijke hoogspanningsnet overbelast wordt. In het gebied waar congestie ontstaat, moet de beschikbare capaciteit zo worden verdeeld, dat de veiligheid van het elektriciteitsnet gewaarborgd blijft. Door toepassing van dit systeem kan productie ondanks tijdelijke krapte gewoon worden aangesloten op het net.

Uitbreiding hoogspanningsnet

In Zuid-Holland wordt sinds 2004 gewerkt aan uitbreiding van het net. Recent heeft onder meer de Raad van State positief geoordeeld over de aanleg van een nieuwe hoogspanningsverbinding, die structureel voor uitbreiding van het hoogspanningsnet moet zorgen en zal naar verwachting in de eerste helft van 2013 gereed zijn. Vanaf begin april zal ook een nieuwe hoogspanningsverbinding naar Engeland (BritNed) in gebruik worden genomen Tegelijkertijd worden er al diverse aansluitingen van nieuwe productiecapaciteit op het net gerealiseerd. Afgelopen jaren zijn twee nieuwe centrales in de regio en zijn diverse moderne WKK-installatie bij de tuinders in Westland in gebruik genomen. Verder zijn nog drie centrales in aanbouw, die vanaf 2011 geleidelijk op het net komen.

Het is de eerste keer dat TenneT landelijke congestiemanagement gaat toepassen. Een maatwerkvariant is van december 2008 tot en met juni 2010 succesvol toegepast in het Westland. Daar ontstond op het net krapte door een snelle toename van vermogen door WKK-installaties bij tuinders. Door congestiemanagement konden nieuwe tuinders ondanks tijdelijke krapte op het net worden aangesloten. Inmiddels is daar het net structureel versterkt door investeringen in zowel het regionale als landelijke net.