Provincies investeren ruim 200 mln in klimaat- en energieprojecten

De gezamenlijke provincies investeren tot 2011 tenminste 200 miljoen euro in concrete klimaat en energieprojecten. Hiermee dragen de provincies met eigen middelen bij aan het realiseren van de klimaatdoelstellingen van het Rijk. Gedeputeerde Erik van Heijningen namens het Interprovinciaal Overleg (IPO) en minister Cramer (VROM) ondertekenden 16 januari 2009 het ‘Klimaat- Energieakkoord tussen Rijk en provincies 2009-2011′.

Nederland wil in 2020 dertig procent minder broeikasgassen uitstoten, twintig procent duurzame energie in het energieverbruik en twintig procent energiebesparing realiseren. Om deze doelstelling te realiseren, heeft het IPO samen met het Rijk een programma opgesteld. Het programma richt zich op de thema’s:

• duurzame energie;
• duurzame mobiliteit;
• het verminderen van broeikasgassen;
• energie-innovatie;
• en aanpassing aan klimaatverandering.

Minister Cramer is tevreden met het akkoord “Samen maken we ons sterk om de klimaatverandering zoveel mogelijk tegen te gaan en ons land aan te passen. We willen het verschil maken in Nederland en Europa en hebben grote ambities voor klimaat, energie en milieu. We willen samen van Nederland één van de schoonste en zuinigste energielanden van Europa maken.”

Nieuw is dat bestaande en nog te ontwikkelen initiatieven in de twaalf provincies in één programma zijn samengebracht. De aanpak is daarmee integraal en biedt kansen om initiatieven te verbinden en de uitvoering te versnellen. Provincies kunnen hun kennis en die van hun publieke en private partners bundelen en delen, bijvoorbeeld om snelle invoering van nieuwe technologieën te bevorderen. Van Heijningen: “Het programma heeft geen rigide taakstelling per thema. Provincies kijken pragmatisch naar het rendement van de initiatieven. Daarom geloof ik in het resultaat van dit akkoord.”

Het akkoord is niet vrijblijvend. Bij beslissingen op het gebied van bijvoorbeeld ruimtelijke ordening worden de klimaat- en energiedoelstellingen een leidend principe, zoals bij het bepalen van ruimte voor windmolens. Ook mobiliteit krijgt binnen de provincies met de doelstellingen te maken, zoals het stimuleren van duurzame brandstoffen bij het gunnen van concessies voor het openbaar vervoer, duurzame aanleg en onderhoud van wegdek en het inrichten van Nederland op zo’n manier dat meer burgers dichterbij openbaar vervoer wonen.

Het akkoord sluit aan bij de Rijksprogramma’s Schoon en Zuinig en Adaptatie Ruimte en Klimaat (ARK) 2006-2014. Het Rijk stelt hiervoor 35 miljoen euro beschikbaar voor de stimulering van lokale klimaatinitiatieven. Ook heeft het Rijk 438 euro beschikbaar gesteld voor de uitvoering van de innovatieagenda Energie en subsidieert het Rijk met 360 miljoen euro door de SDE-regeling de investeringen in duurzame energie. Daarnaast zet het Rijk zich in om knelpunten weg te nemen in regelgeving.

De provincies hebben voor de uitvoering 203,6 miljoen euro eigen geld gereserveerd (overzicht in bijlage 1 van het akkoord). De provincies werken in de ruim tachtig projecten samen met gemeenten, waterschappen en bedrijfsleven.

Vijf voorbeelden van energieprojecten (zie bijlage 2 van akkoord):

• 1. Alliantie telewerken en mobiliteitsmanagement van overheden, instellingen en bedrijven (Gelderland). In 2011 wil Gelderland met minimaal 100 nevenoverheden, instellingen en bedrijven telewerken onderdeel van de reguliere werkprocessen hebben gemaakt.
• 2. 100.000 woningenplan (Noord-Nederland). Een plan voor de drie noordelijke provincies als uitvoering van ambities uit het Energie akkoord Noord-Nederland 2008-2011. Doel is energiebesparing in de gebouwde omgeving. In 2015 moeten minimaal 100 duizend woningen aan de ambities uit het akkoord voldoen.
• 3. Warmtebenutting (Zuid-Holland). Duurzaam verwarmen van kassen met aardwarmte, aanleggen van warmtenetten. In Duindorp (Scheveningen) wordt warmte aan woningen geleverd door de zee.
• 4. Texel Duurzaam (Noord-Nederland). Texel heeft samen met de Friese Waddeneilanden een ambitiemanifest ondertekend waarin de eilanden verklaren in 2020 zelfvoorzienend te zijn op het gebied van energie- en watervoorziening. Het doel is om de energieopwekking duurzaam te laten plaatsvinden. De provincie faciliteert en financiert.
• 5. CO2-servicepunt (Noord-Holland). Het CO2-servicepunt helpt gemeenten bij het concretiseren van hun klimaatbeleid. Het CO2-servicepunt start ook gezamenlijke projecten, bijvoorbeeld om de energetische bouwkwaliteit van een woning te kunnen beoordelen.

Vijf voorbeelden van adaptatieprojecten (zie bijlage drie van akkoord)

• 1. Adaptatie in het Groene Woud (Noord-Brabant). Steden krijgen door de klimaatverandering meer last van extreme hitte en droogte. Vanuit het Groene Woud, ‘de natuurdriehoek’, wordt koelte getransporteerd naar Eindhoven, Den Bosch en Tilburg. Recreatie en regionaal waterbeheer spelen ook een rol.
• 2. Klimaatbestendige IJsselvallei (Overijssel). Voldoende ruimte bieden aan water én voldoende water vasthouden en bergen als voorraad bij droogte, hand in hand met een beter landschap.
• 3. Haalbaarheidsonderzoek Zilte Floriade (Zeeland, Zuid-Holland, Noord Holland). Zilte teelten bieden veel kansen voor het deltagebied. De kansen voor zilte teelten komen alleen tot wasdom als partijen durven ontwikkelen op langere termijn. De provincie brengt deze partijen bij elkaar en verkent samen met hen de toekomstperspectieven.
• 4. Klimaatbestendige proeftuin Eemsdelta (Groningen). Integrale gebiedsontwikkeling in de omgeving van de Eemsmond. De gebiedsontwikkeling bouwt op de kracht van het gebied, de energie-industrie.
• 5. Rijnenburg klimaatneutrale woonwijk (Utrecht). De provincie en gemeente Utrecht en Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden werken samen aan klimaatbestendige en duurzame oplossingen voor de nieuwbouwlocatie Rijnenburg. De ontwerpen hebben betrekking op duurzaam ruimte- en materiaalgebruik, waterhuishouding, energie, infrastructuur/mobiliteit, wonen, werken en leven. De combinatie van klimaatbestendigheid en duurzaamheid is uniek in Nederland. (Is tevens energieproject).