Om de concurrentiepositie van de Randstad te versterken, moet het kabinet een metropolitane ontwikkelingsstrategie uitwerken. Centraal in die strategie staat een netwerk van internationale, bovenregionale en regionale centra die elkaar aanvullen en die onderling prima zijn verbonden. In die strategie is het Groene Hart het centraal park van de Randstad, water een onderdeel van zijn identiteit. Dat schrijven de VROM-raad, de Raad voor Verkeer en Waterstaat en de Raad voor het Landelijk Gebied in het advies ‘Verbinden en verknopen’, dat op vrijdag 14 maart 2008 is aangeboden aan de ministers Cramer, Eurlings en Verburg en de wethouders Van Poelgeest (Amsterdam) en Norder (Den Haag).

Randstad is én moet Europese Topregio blijven

Op verzoek van het kabinet hebben drie adviesraden hun mening gegeven op de toekomst van de Randstad als duurzame en concurrerende Europese Topregio. De raden onderschrijven de centrale doelstelling van het rijk met betrekking tot de Randstad: namelijk het streven naar een duurzame en concurrerende Europese Topregio. Een toekomstige Randstad waar voor belangrijke problemen als bereikbaarheid en klimaat structurele oplossingsrichtingen zijn gevonden, maar ook een Randstad die haar belangrijke ‘unique selling points’ zoals de haven van Rotterdam, Schiphol, het Groene Hart, water en de historische steden (h)erkent en ten volle benut.

Verbinden en verknopen

De overheid moet blijven investeren in de interne en externe verbindingen en de bereikbaarheid van de Randstad. Een hoge kwaliteit van de steden in het Randstadnetwerk is randvoorwaarde voor het contact en de uitwisseling van mensen, informatie en goederen. In de steden van het netwerk wordt immers de meerwaarde gegenereerd en daar vindt innovatie plaats. De raden zien ‘verbinden en verknopen’ van deze steden dan ook als centrale thema’s voor de door het kabinet op te stellen metropolitane ontwikkelingsstrategie in de vorm van een structuurvisie Randstad.

Met betrekking tot de bereikbaarheid van de Randstad adviseren de raden het kabinet in te zetten op een systeembenadering met vernieuwende robuuste netwerkconcepten, waarbij de consument centraal staat in de organisatie van het netwerk. Dit betekent in de visie van de raden een omslag van een aanbod- naar een vraaggestuurde organisatie van de mobiliteitsmarkt.

Groen hart met blauwe aderen

De raden beschouwen het Groene Hart als centraal park van de Randstad. De toegankelijkheid van het Groene Hart moet aanzienlijk worden versterkt door de infrastructuur voor de recreant te koppelen aan de infrastructuur voor de landbouw. De Biesbosch en polderpatchwork landschap benoorden Amsterdam vormen als hoogwaardige natuurgebieden de flanken van het Groene Hart. Daarbij is water onderdeel van de identiteit van de Randstad. De wateropgave voor de toekomst biedt daarmee kansen voor economie, recreatie, mobiliteit en de identiteit van het gebied. Boulevards naar zee moeten zorgen voor aantrekkelijke dwarsverbanden tussen kust en polder.

Sturen op de toekomst met een structuurvisie nieuwe stijl

De raden constateren onvoldoende bestuurlijke slagkracht om de Randstad te prepareren voor de toekomst. Koppelingen tussen rijksnota’s worden op papier gemaakt, maar blijven in de praktijk uit. Nieuwe coalities zijn dus cruciaal, tussen diverse ministeries, tussen verschillende overheden, maar vooral ook tussen overheden en marktpartijen. Dat vraagt om een overheid die integraal denkt en werkt, betrouwbaar is en bereid om verplichtingen voor de lange termijn aan te gaan.

Voor de langetermijnvisie van de Randstad moet het kabinet gebruik maken van de wettelijk vorm van een structuurvisie uit de nieuwe Wro. Het kabinet moet ook een wettelijk verankerd langetermijnfonds oprichten, dat tevens kan dienen als hefboom voor het losweken van investeringen uit de markt.

Het advies ‘Verbinden en Verknopen’ is beschikbaar via de website van de organisaties. www.rlg.nl; www.vromraad.nl; www.raadvenw.nl