Een geluidmeetpost is een onbemand meetstation waarmee gedurende langere tijd het geluidniveau wordt gemonitord. ProRail beheert in 2007 vijf geluidmeetposten die het Geluid van treinpassages op de Vrije baan registreren. Hiermee wordt onder andere gecontroleerd of de Geluidemissie van treinen overeenstemt met de waarden die zijn opgenomen in het Reken en Meetvoorschrift Geluidhinder.

Het monitoren van geluid

Het meten met onbemande geluidmeetposten is gemeengoed bij het monitoren van het geluid van luchtvaart en industrie. Het gaat dan met name om de bepaling of bewaking van de gemiddelde geluidimmissie over een bepaalde periode. Zulke standaardapplicaties zijn meestal niet toegerust voor het bepalen van de geluidemissie van treinen, omdat het voor zinvolle metingen nodig is te weten welk type trein met welke snelheid het gemeten geluidniveau veroorzaakte. Dit vereist het nodige ontwikkelingswerk.

Spoorse geluidmeetposten

Voor het monitoren van de geluidprestaties van treinen heeft ProRail vijf onbemande geluidmeetposten laten ontwikkelen. De bronherkenning vindt plaats door het scannen van elektronische tags op de treinen. De geluidmeetposten betrekken deze tag-informatie van de Gotcha-meetstations waaraan ze zijn gekoppeld. Hierdoor kan uitgebreid onderzoek worden gedaan naar de variatie van de geluidemissie van individuele treinen en van treintypen over korte en lange periodes. Deze combinatie van geluidmetingen en gedetailleerde treinherkenning is uniek in de wereld.

De geluidmeetposten staan sinds 2005 langs de trajecten Eindhoven – ’s Hertogensbosch, Utrecht – Ede, Bussum – Weesp, Dordrecht – Lage Zwaluwe en Weesp – Almere. Deze locaties zijn zo gekozen dat behalve een grote hoeveelheid reguliere treinen ook stilgemaakte treinen uit het Innovatieprogramma Geluid worden gevolgd. ProRail heeft een aantal externe partijen (waaronder het RIVM, de ministeries en de vervoerders) toegang gegeven tot de website waarop de meetresultaten worden bijgehouden. Zij kunnen meetgegevens zelf bekijken. Daarnaast is ProRail in 2006 een eigen onderzoek gestart waarin de vele tienduizenden passages zijn geanalyseerd.

Resultaten

De eerste resultaten van het onderzoek zijn reeds gepubliceerd. De belangrijkste conclusie is dat de werkelijke geluidemissie van de meeste materieelsoorten goed overeenstemt met de emissiewaarden die rond 1996 zijn vastgelegd in het Reken en Meetvoorschrift Geluidhinder. Deze emissiewaarden worden als basisgegevens gebruikt in alle berekeningen waarmee in Nederland de wettelijke geluidmaatregelen worden gedimensioneerd (geluidschermen, gevelisolatie, raildempers, etc.). Overigens bleken er ook materieelsoorten te zijn waarvan nu iets te hoge emissiewaarden zijn vastgelegd in het wettelijke voorschrift. Dit geldt bijvoorbeeld voor treinen van type IRM, maar ook voor de Thalys en de ICE voor rijsnelheden tot 140 km/u. Deze emissiewaarden worden naar verwachting bijgesteld op basis van de bevindingen.

Eerste versie geschreven door: Edwin Verheijen