Geluidcontouren voor natuurgebieden

Natuurgebieden

In 2003 heeft Nederland 141 Vogel- en Habitatrichtlijn gebieden aangedragen voor het Europese netwerk van beschermde natuurgebieden. Wetgeving verplicht in deze gebieden de habitats te beschermen en flora en fauna in stand te houden. Dit onderzoek heeft met behulp van de GIS applicatie RINGS de geluidcontouren van het spoorweggeluid in natuurgebieden in beeld gebracht. Ook is naar de ontwikkeling van het spoorweggeluid over 2004 en 2005 gekeken.

Geluidberekening

De geluidberekeningen zijn uitgevoerd met de rekenmethode SKM1 uit de "Karteringsvoorschriften weg- en railverkeerslawaai, bijlage 3 behorende bij artikel 8 van de Regeling omgevingslawaai" geïmplementeerd in RINGS. Als dosismaat voor het geluidniveau is  LAeq,24uur  gehanteerd.

Bij natuurgebieden hoeft enkel rekening gehouden te worden met afscherming door geluidschermen, niet met afscherming door bebouwde gebieden. De contouren gelden dus alleen in open gebied. Rekening is gehouden met watergebieden, die als volledig harde bodemgebieden zijn ingevoerd. Als basisgegevens zijn de gegevens uit Aswin gebruikt voor het jaar 2004 en 2005 (versie 12/05). De waarneempunten en daarmee geluidscontouren liggen op een hoogte van 1 meter boven het maaiveld.

Belaste gebieden

Het geluidsbelast oppervlak van natuurgebieden is bepaald op basis van de ligging van de 42 dB(A) contour. Dit is de geluidscontour waarvan uit eerder onderzoek bekend is dat verstoring van weidevogels begint op te treden. De gevoeligste soort in het onderzoek bleek de Veldleeuwerik, waarbij effect waarneembaar is vanaf de 42 dB(A). Voor de grutto wordt meestal de 45 dB(A) contour aangehouden en voor vogels in het algemeen 47 dB(A).

De Veluwe is met een oppervlakte van ca. 930km2 het grootste natuurgebied van Nederland. Door het natuurgebied lopen de spoorlijnen Amersfoort-Zwolle, Amersfoort-Apeldoorn en Utrecht-Arnhem. Gerekend vanaf de 42dB(A) contour zorgen deze spoorlijnen gezamenlijk voor een geluidbelast oppervlak van ca. 58km2, wat overeenkomt met 6,2% van het natuurgebied de Veluwe.

Voor heel Nederland geldt dat ca. 136km2 natuurgebied door spoorweggeluid een geluidniveau van 42dB(A) of meer ondervindt.

Ontwikkeling 2004 – 2005

In 2005 blijkt in de natuurgebieden minder geluidbelast oppervlak te zijn vergeleken met 2004. Over het algemeen "niet op alle trajecten zijn dezelfde tendensen waar te nemen" loopt de 42 dB(A) geluidcontour in 2005 minder ver de natuurgebieden in dan in 2004. Het geluidbelast oppervlak is in 2005 afgenomen met ca. 11km2 t.o.v. 2004. Dit betekent een afname van het geluidbelast natuurgebied met ongeveer 8%.

Landelijk gezien is deze afname toe te schrijven aan de verschuiving van inzet van lawaaiig reizigersmaterieel (blokgeremd) naar stiller reizigersmaterieel (schijfgeremd).

Literatuur

Tulp, I, e.a., 2002, Effect van Treinverkeer op dichtheden van weidevogels. Bureau Waardenburg

Eerste versie geschreven door: Wiebe van Golde