Kennis belangrijke productiefactor voor de bouw

Professioneel HR-beleid loont

infrasite_insert_image_2

Medewerkers zijn geen kostenpost, maar het belangrijkste bezit van een bedrijf. De organisatie presteert beter als actief gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheden van iedere medewerker. Goede werkgevers weten betere mensen aan te trekken. En er werken tevreden en gemotiveerde mensen, met minder verzuim en personeelsverloop. Daarom zegt de Regieraad Bouw: professioneel HR-beleid loont!

Een gezonde sector is een afspiegeling van de samenleving. Dat geldt ook voor de bouw, die gebaat is bij diversiteit op de werkvloer. Want ervaring in andere sectoren leert dat samenwerking tussen mensen met verschillende achtergronden en competenties ertoe leidt dat noodzakelijke vernieuwingen sneller gerealiseerd worden. Het is volgens de Regieraad Bouw dan ook noodzaak dat de bouw, vanouds een mannenbolwerk, zich ontwikkelt tot een sector die ook plaats biedt aan vrouwen, allochtonen en aan mensen met een andere achtergrond qua opleiding: niet alleen technisch of bouwkundig, maar ook mensen met een alpha- of gamma-opleiding. Ook deeltijdwerken en ouderschapsverlof horen tot het standaardpakket van de personeelsmanager in de bouw van de toekomst. Bijkomend effect is dat hiermee voor een deel het dreigend gebrek aan personeel binnen de bouwwereld kan worden opgevangen.

Voor het MKB is een proactieve aanpak van het HRM-beleid nog betrekkelijk nieuw. De Regieraad Bouw gaat daarom de uitdaging aan om HRM in de sector hoger op de agenda te krijgen en om het kader in bedrijven bewust te maken van de eigen rol met betrekking tot human capital.

Bouwonderwijs
Kennis vormt een steeds belangrijker wordende productiefactor voor de bouw. Het bouwonderwijs in al zijn geledingen moet er dan ook samen met het bedrijfsleven voor zorgen dat de kennis van de bouwberoepsbevolking op peil is en vooral ook blijft.

Het ontwikkelen van kennis over procesinnovaties, het in kaart brengen van praktijkervaringen met de nieuwe vormen van samenwerking en het dichten van de kloof tussen het bedrijfsleven en het bouwonderwijs. Dit zijn in het kort de belangrijkste doelen voor de bouw op het thema kennis en onderwijs. Het centrale vertrekpunt daarbij is dat een slagvaardige vernieuwing van de bouw, zonder een gerichte inzet van het bouwonderwijs niet mogelijk is. En moet voluit worden ingezet op “een leven lang leren” voor de hele bouwberoepsbevolking.

Kennis werkt door
In opdracht van de Regieraad Bouw en PSIBouw maakte Lenny Vulperhorst van Andersson Elffers Felix (AEF) de publicatie “Kennis werkt door“. AEF pleit ervoor de komende vijf jaar alles op alles te zetten om het leervermogen van bouwondernemingen te vergroten. Langzaam maar zeker zullen bouwondernemingen de draai moeten maken van capaciteitsleveranciers naar aanbieders van producten, diensten en processen. Dat vergt een grote verandering in opleidingsniveau en competenties van medewerkers, aldus AEF, dat constateert dat een nog veel te beperkt aantal grote en middelgrote ondernemingen inhoud geeft aan deze vernieuwingen.

Op alle niveaus in de bouw- en vastgoedsector is veel kennis aanwezig. Waar het echter om gaat is dat deze kennis op de juiste wijze ontsloten en verspreid wordt én in praktijk wordt gebracht. Dit niet alleen om er ervaring mee op te doen maar ook om de kennis verder te verdiepen. Het idee is onder meer om rond grootschalige praktijkprojecten zogenoemde kennisclusters te stimuleren waarin excellente kenniswerkers hun expertise kunnen praktiseren. Een goed voorbeeld van een interessant praktijkproject vormt de wens van Almere om in 2030 de meest duurzame stad van Nederland te zijn. Om deze ambitie werkelijkheid te laten worden is het van belang om in ons land aanwezige denkkracht in een soort laboratoriumachtige setting bij elkaar te brengen. Een dergelijk kenniscluster is ook denkbaar bij het project Stadshavens van Rotterdam waar kennis over bouwen op en langs het water bijeen moet worden gebracht. Om al dit soort initiatieven goed over het voetlicht te brengen is onlangs de Taskforce Kennisontwikkeling Bouw ingericht.

Taskforce aan de slag met Kennisagenda Bouw
Kennis voor de bouwsector moet effectiever ontwikkeld en verspreid worden. Om dat te bewerkstelligen, heeft de Regieraad Bouw een Taskforce Kennisontwikkeling opgericht. De Taskforce gaat een strategische kennisagenda 2010-2015 opstellen en impulsen geven aan betere coördinatie en clustering van kennisontwikkeling. Daartoe zal ze een appel doen op de programmerende en financierende organisaties voor bouwonderzoek.

De Taskforce staat onder voorzitterschap van Hans Blankert, die ook voorzitter is van de Regieraad Bouw. Leden, op persoonlijke titel zijn: Aart van Gelder (Imtech), Guus Hoefsloot (voormalig Heijmans), John Kerstens (FNV Bouw), Henk Klein Poelhuis (AFN), Ton Nelissen (voormalig Bouwend Nederland), Ed Nijpels (ONRI), Sandra Schruijer (Universiteit Utrecht), Joop Sistermans (AWT), Ad Smaal (voormalig Shell en RWS), Alex Vermeulen (RGD) en Arend van Wijngaarden (CNV Hout en Bouw). Joris Houben is secretaris van de Taskforce.

Bouwen aan het vak
PSIBouw en Regieraad Bouw hebben twee jaar geleden de publicatie “Bouwen aan het vak” het licht doen zien. Daarin werd een kloof geconstateerd tussen bouwbedrijfsleven en bouwonderwijs. Het onderwijs was, aldus de publicatie, te weinig betrokken bij de bouwpraktijk en andersom. Complexere bouwprojecten vragen om medewerkers met meer oog voor het totaal en de samenhang. Het onderwijs is nog onvoldoende ingesteld op deze behoefte aan interdisciplinaire denkers en doeners. En docenten hebben op hun beurt behoefte aan bijscholing en meer tijd om ontwikkelingen in de praktijk bij te houden. Vervolgens zijn er tien vergaande aanbevelingen geformuleerd waaronder het opzetten van één topuniversitaire opleiding voor de bouwmanager van overmorgen, een topopleiding voor opdrachtgeverschap, betere aansluiting tussen onderwijs en bouwpraktijk en een einde maken aan ongeschoolden in de bouw.

Aanspreken
Sinds het verschijnen van de publicatie is er al veel gebeurd. Vooral de hbo-opleidingen hebben de handschoen opgepakt mede dankzij de inzet van lectoraten en kenniscentra. En dat is een goede zaak omdat de bouw een belangrijke afnemer is van afgestudeerden van hogescholen. Daarbij komt dat hogescholen binnen een regio een vrij unieke positie hebben en deel uitmaken van netwerken van overheden, opdrachtgevers en opdrachtnemers én vaak banden onderhouden met zowel (v)mbo-onderwijs en universiteiten in de eigen regio. Met andere woorden, vernieuwende kennis waaiert via Hogescholen makkelijk uit naar bedrijfsleven en onderwijsomgeving.

Kortom, er is volop beweging. Maar een betere aansluiting tussen onderwijs en praktijk, is niet iets wat in korte tijd tot stand kan worden gebracht. De bouwonderwijs wereld is zeer omvangrijk en bestaat naast het reguliere onderwijs (VMBO, MBO, HBO, Universiteiten) ook uit vele, nog steeds sterk versnipperde, netwerken van opleidingen die door CAO-partijen in de bouw worden aangestuurd. Vooral ook het aanspreken van mensen die al jaren in de bouw werken om zich te laten (bij)scholen, is niet gemakkelijk. De gedurende tientallen jaren gegroeide cultuur waarin innovatie en samenwerking niet als vanzelfsprekend werden beschouwd, is niet eenvoudig te doorbreken. Toch is een drastische verbetering van het imago van de bouw bittere noodzaak, om een aantrekkelijke sector te blijven voor mensen die voor hun schoolkeuze staan en voor bouwwerknemers om er te (blijven) werken. Voor het behouden van mensen die in de bedrijfstak werken is het verder noodzakelijk om personeelsmanagement een prioritaire plek te gaan geven in het bedrijfsbeleid.

Meer aandacht voor de mensen die in de bouw werken, ondersteund met moderne opleidingen waarin vakkennis en sociale vaardigheden hand in hand gaan, moeten de bouw tot een aantrekkelijke sector maken om in te werken.

De publicatie “Kennis werkt door“. vindt u op de website van de Regieraad Bouw onder thema > modern personeelsbeleid, onderwijs en kennis > publicaties

De publicatie “Bouwen aan het vak” vindt u op de website van de Regieraad Bouw onder publicaties > boekjes.

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Onbeperkt lezen? Profiteer nu van de introductieaanbieding voor € 10,- per maand.

Bekijk de aanbieding

Auteur: Redactie Infrasite

Bron: PSIBouw, Joris Houben